του Χρήστου Μανωλέλλη
Όταν ο Ντυμαζντιέ (Dumazedier)[1] στο Παρίσι το 1962 δημοσίευσε άρθρο με τίτλο «πολιτισμός του ελεύθερου χρόνου» προκάλεσε μεγάλη συζήτηση μεταξύ επιστημόνων (κοινωνιολόγων, ψυχολόγων, οικονομολόγων, ιστορικών κ.λ.π.) για το ζήτημα της διαχείρισης του ελεύθερου χρόνου στη σύγχρονη κοινωνία.
Ο ίδιος τόνισε ότι «ο ελεύθερος χρόνος κλείνει μέσα του όλες τις σαγηνευτικές δυνατότητες της προσωπικής ανάπτυξης του ατόμου» και ότι το δικαίωμα του ελεύθερου χρόνου έχει πλέον καταχωρηθεί στην ιστορία και είναι φαινόμενο πρώτου μεγέθους, έτσι που είναι δύσκολο να το αγνοήσει κανείς...
Ο ελεύθερος χρόνος, ως έννοια συναντάται σχεδόν σε όλες τις γλώσσες. Στην Αγγλία και την Αμερική απαντάται ως «Leisur», ή ως «non working time», στη Γερμανία ως « musse», στη Γαλλία ως «loisir», στην Ιταλία ως «tempo libero», στην Ισπανία ως «ocio», στην Πορτογαλία ως «folga» κ.λ.π.[2]
Στην αρχαία Ελλάδα χρησιμοποιούσαν τη λέξη «σχολή» από το ρήμα «σχολάζω» που δεν σήμαινε απλά ότι έχω ελεύθερο χρόνο, αλλά έχω επί πλέον τη δυνατότητα, την ευκαιρία, ίσως και την υποχρέωση να διαθέσω τον ελεύθερο αυτό χρονικό διάστημα εποικοδομητικά (Μπαμπινιώτης 1998)[3]. Στη Δημοτική γλώσσα απαντάται και ως «σκόλη».
Τελικά στις μέρες μας έχει επικρατήσει η άποψη ότι η έννοια της «σχόλης» εμπεριέχει τον ελεύθερο χρόνο του ατόμου, που απομένει από την εργασία και τις κοινωνικές υποχρεώσεις, προσδίδοντας στη συνέχεια τη βάση για οποιαδήποτε ελεύθερη επιλογή συμμετοχής, απασχόλησης, δημιουργικής δραστηριότητας ή ξεκούρασης.
Στα πλαίσια αυτά εντάσσεται το κοινωνικό φαινόμενο της ερασιτεχνικής αλιείας, ως έκφρασης πολιτισμού του ελεύθερου χρόνου, για τους παρακάτω λόγους:
1. Η ερασιτεχνική αλιεία ως κοινωνικό φαινόμενο
Η ερασιτεχνική αλιεία ιδιαίτερα στη χώρα μας δεν είναι καινούργιο φαινόμενο προϊόν του σύγχρονου τρόπου ζωής, αλλά είναι συνυφασμένο με την παράδοση και την κουλτούρα του Έλληνα. Άλλωστε, δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά σε μια χώρα που διαθέτει εκατοντάδες νησιωτικά συμπλέγματα και χιλιάδες χιλιόμετρα παράκτιων περιοχών. Στην ουσία αποτελεί συνέχεια μιας παράδοσης αιώνων, δηλαδή μια πολιτιστική κληρονομιά.
Παράλληλα συνδέεται άμεσα με τους υδάτινους πόρους της χώρας (κυρίως με το θαλάσσιο περιβάλλον) και όλες τις δραστηριότητες που αφορούν την προστασία τους (περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση, οικολογική συνείδηση, κοινωνική ευθύνη κ.λ.π.)
Εκτός από αυτά η ερασιτεχνική αλιεία αποτελεί πεδίο ανάπτυξης έντονης οικονομικής δραστηριότητας, που δημιουργεί αξιόλογες οικονομίες κλίμακας σε πολλά επίπεδα (κατασκευές, εμπόριο, τουρισμό κ.α.)
Από κοινωνιολογική άποψη η ερασιτεχνική αλιεία διαθέτει όλα εκείνα τα στοιχεία της τυπολογίας ενός κοινωνικού φαινομένου. (Οργανωμένες κοινωνικές ομάδες, κοινωνική δράση- στο περιβάλλον, τον πολιτισμό τον αθλητισμό-, κοινωνικούς κανόνες- δίκαιο, κοινωνικοποίηση, κοινωνικό έλεγχο, κοινωνικές σχέσεις, κοινωνικά πρότυπα, κουλτούρα κ.λ.π.
2. Χαρακτηριστικό παράδειγμα πολιτισμού του ελεύθερου χρόνου ο ΝΕΣΕΑΛΘ «ΠΟΣΕΙΔΩΝ» - ΛΕΣΒΟΥ
Η ίδρυση του Ναυταθλητικού –Εκπολιτιστικού Σύλλογου Ερασιτεχνών Αλιέων Λουτροπόλεως Θερμής Λέσβου (ΝΕΣΕΑΛΘ) «ΠΟΣΕΙΔΩΝ» το 1997 ήλθε ουσιαστικά να καλύψει συγκεκριμένες κοινωνικές ανάγκες μέσα σε ένα πλαίσιο αυτοοργάνωσης, εθελοντικής συμμετοχής, δημιουργίας, και ανάπτυξης.
Στόχος της προσπάθειας αυτής, που συνεχίζεται αμείωτα, είναι η αξιοποίηση των προκλήσεων του φυσικού περιβάλλοντος , η συμμετοχή, η συνεργασία, η δημιουργικότητα, η ανάπτυξη ομαδικού πνεύματος, η επίλυση προβλημάτων, η κοινωνικοποίηση και η κοινωνική συνοχή και η βελτίωση της ποιότητας ζωής των μελών.
Βεβαίως, είναι εύκολο να τίθενται οι στόχοι, αλλά πώς υλοποιούνται; Η απάντηση είναι απλή. Χρειάζεται Οργάνωση, απεριόριστες ώρες εθελοντικής ανιδιοτελούς προσφοράς και «μεράκι», δηλαδή πάθος.
Ο ΝΕΣΕΑΛΘ ξεκίνησε από μηδενική βάση, όπως όλα τα νεοσύστατα σωματεία, πλην όμως μέσα σε μια δεκαετία έχει καταφέρει αξιόλογα επιτεύγματα.
Σε επίπεδο οργάνωσης για παράδειγμα έχει επεκτείνει τις δραστηριότητές του δημιουργώντας πάγιες υποδομές σε δύο αλιευτικά καταφύγια το ένα στη Λουτρόπολη Θερμή και το δεύτερο στις Νέες Κυδωνίες.
Η μηχανοργάνωση του συλλόγου καλύπτει όλες τις σύγχρονες απαιτήσεις με ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό, λογισμικά προγράμματα, βάσεις δεδομένων κ.α. σε σημείο που δεν έχει να ζηλέψει σε τίποτα ένα σύγχρονο οργανισμό.
Η αυτόβουλη προσέλευση και ζήτηση για εγγραφή νέων μελών εμφανίζει ραγδαίους ρυθμούς αύξησης ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, που ο σύλλογος έχει καταξιωθεί στη συνείδηση των ερασιτεχνών αλιέων του νησιού και της τοπικής κοινωνίας.
Η Διοίκηση στελεχώνεται με νέα δραστήρια μέλη, που συνθέτουν μια δυναμική ομάδα με υψηλές προσδοκίες και απαιτήσεις.
Αρμόδια επιτροπή μελών εξετάζει σήμερα την τροποποίηση του εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας και του καταστατικού του συλλόγου προκειμένου να γίνουν εκείνες οι αναγκαίες αλλαγές, που θα ανταποκρίνονται στις νέες λειτουργικές ανάγκες του σωματείου.
Ομοίως εξετάζονται και προωθούνται μια σειρά από νέες δράσεις σε επίπεδο επικοινωνίας, δημοσιότητας και διάχυσης της πληροφόρησης στα μέλη και την τοπική κοινωνία.
Σε επίπεδο πολιτιστικών και περιβαλλοντικών δράσεων, έχουν προγραμματιστεί για το ερχόμενο καλοκαίρι δύο μεγάλες εκδηλώσεις με επίκεντρο τη Θαλάσσια αλιεία και την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση των μελών.
Συμπερασματικά, ο ΝΕΣΕΑΛΘ συγκεντρώνει όλα τα τυπικά χαρακτηριστικά και καλύπτει όλες τις δραστηριότητες, που θέτει ως προϋπόθεση ο Ντυμαζντιέ, για τα κοινωνικά φαινόμενα πολιτισμού του ελεύθερου χρόνου, δηλαδή 1. Ανάπαυση (γιατί ο ύπνος πολλές φορές δεν είναι αρκετός για την ξεκούραση του ανθρώπου, μερικές φορές φθάνει μια χαλαρή φιλική και ενδιαφέρουσα συζήτηση για να νοιώσει κάποιος το αίσθημα της αποφόρτισης από την καθημερινότητα), 2. Ψυχαγωγία και 3. Υποβοήθηση προσωπικής ανάπτυξης
Χρήστος Μανωλέλλης
Γεν. Γραμματέας
ΝΕΣΕΑΘ «ΠΟΣΕΙΔΩΝ» ΛΕΣΒΟΥ
[1] Ο Dumazedier γεννήθηκε το 1915, ειδικός στην κοινωνιολογία του ελεύθερου χρόνου. Συγγραφέας του έργου «Vers une civilization de Loisir» (Le Seuil, Paris 1962).
[2] Χ. Καθούρης, «Σχόλη, Αναψυχή και αθλητισμός : εννοιολογική συσχέτιση των όρων», Περιοδικό Αναζητήσεις στη Φυσική Αγωγή & τον Αθλητισμό, τόμος 4 (1), 68-77, 4/4/2006.
[3] Μπαμπινιώτης, Γ. (1998). Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας. Αθήνα : Κέντρο Λεξικολογίας.
Αναδημοσίευση από: www.nesealth.gr
Αναδημοσίευση από: www.nesealth.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου