Αλκυονίδες ημέρες

Ως Αλκυονίδες μέρες ονομάζονται από τους Έλληνες συνηθέστερα ημέρες του Ιανουαρίου κατά τις οποίες επικρατεί ωραίος καιρός με ηλιοφάνεια. Η ονομασία αυτή είναι αρχαία ελληνική και προέρχεται από τον Αριστοτέλη.

Οι ημέρες αυτές έλαβαν το όνομά τους ("αλκυόνιαι") από το μύθο της ελληνικής μυθολογίας τον σχετικό με το θαλάσσιο πτηνό Αλκυόνη, που αποτελεί την αλληγορική σημασία του ομώνυμου αστέρα Αλκυόνη των Πλειάδων που φέρεται με το όνομα του πτηνού. Ο αστέρας Αλκυόνη κατά την εποχή αυτή μεσουρανεί κατά τις εσπερινές ώρες και επομένως κατά τις ανέφελες νύκτες του Ιανουαρίου είναι ορατός στο σύμπλεγμα των Πλειάδων, ως κορωνίδα της Πούλιας, κατα τη δημώδη έκφραση, που σημαίνεται ως προς το ζενίθ, στην ψηλότερη περιοχή του ουράνιου θόλου. Εξ' αυτού του απλού φυσικού γεγονότος όλες οι συνεχόμενες ημέρες που είναι ορατός ο αστέρας Αλκυών ήταν πολύ φυσικό να ονομασθούν Αλκυονίδες...

Από καθαρά μετεωρολογική άποψη οι αλκυονίδες ημέρες ως ημέρες καλοκαιρίας εξηγούνται από το γεγονός ότι στο γεωγραφικό πλάτος που βρίσκεται η Ελλάδα μέχρι το γεωγραφικό πλάτος κυρίως της βορειοανατολικής Ευρώπης, κατά την περίοδο του Χειμώνα παρατηρείται η αυτή βαρομετρική πίεση (εξίσωση πίεσης) με συνέπεια αφενός να μη δημιουργούνται άνεμοι αφετέρου και ο καιρός να είναι μεν ψυχρός αλλά και ηλιόλουστος, λόγω της αντικυκλωνικής κατάστασης.

Αυτό όμως δεν σημαίνει πως κάθε χρόνο υπάρχουν Aλκυονίδες ημέρες. Υπάρχουν και έτη που έλειψαν τελείως όπως το 1947, αλλά και οι ημερομηνίες έναρξης και λήξης και διάρκεια αυτών δεν είναι σταθερές. Συνηθέστερα όμως καλύπτουν σχεδόν το δεύτερο ήμισυ του Ιανουαρίου. Παρόλα αυτά άλλοι επιμένουν να αποδίδουν την διάρκειά τους σε διαστήματα 14 αίθριων ημερών, από τις 15 Δεκεμβρίου έως 15 Φεβρουαρίου στην Ελλάδα, στην καρδιά του χειμώνα.

...Κατά το δεύτερο δεκαήμερο του Ιανουαρίου συνήθως καλοσυνεύει ο καιρός και απολαμβάνουμε για μερικές μέρες μια σχετική καλοκαιρία, μια ανάπαυλα από τα χειμωνιάτικα μπουρίνια. Οι γλυκές αυτές χειμωνιάτικες ημέρες, είναι οι γνωστές «Αλκυονίδες ημέρες», που σύμφωνα με τον πανάρχαιό μας μύθο, πήραν το όνομά τους από την Αλκυόνα, το ψαροπούλι της ακτής που κλωσά τα αυγά του αυτές τις μέρες.

Η Αλκυόνα σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση είναι ένα πουλί, που συμβολίζει την γαλήνη, την προστασία και παύει τη θαλασσοταραχή. Στην πραγματικότητα είναι ένα πουλί αποδημητικό, που σε αντίθεση με τα άλλα πουλιά του είδους της, έρχεται το φθινόπωρο και φεύγει αρχές Μαρτίου και γεννά τα αυγά της στις σχισμές των βράχων της θάλασσας...

Για τη συζυγική πίστη των Αλκυόνων ασχολήθηκε ο Πλούταρχος που αφηγείται ότι αν ο σύζυγος της Αλκυόνης γεράσει και δεν μπορεί να πετάξει, τότε η θηλυκιά Αλκυόνη τον παίρνει στους ώμους και τον φέρνει πάντοτε μαζί της, τον ταΐζει και τον περιποιείται ως το θάνατο.

Έτσι οι αρχαίοι Έλληνες εξηγούσαν την ύπαρξη αυτών των ημερών του καλού, αίθριου καιρού μέσα στον χειμώνα, τις οποίες ο Αριστοτέλης χαρακτήριζε και ως ημέρες «ευδίας».

...Η Αλκυόνη (Alcedo atthis) είναι αναμφίβολα ένα πολύ εντυπωσιακό πουλί. Το εκθαμβωτικό μπλε ελεκτρίκ φτέρωμά της με την πορτοκαλοκόκκινη αντίθεση στο στήθος της δημιουργούν μοναδικό θέαμα.

Όταν βλέπει κάποιος μια Αλκυόνη να φτερουγίζει πάνω από το νερό, τον εντυπωσιάζουν τα φωτεινά χρώματά της. Ωστόσο, την παρουσία της την κάνει αισθητή με τη φωνή της, ένα διαπεραστικό "ζεεε"…

Παρά τα χρώματά της, η Αλκυόνη δεν διακρίνεται εύκολα στο φυσικό της περιβάλλον. Πρόκειται για ένα μικρό πουλί που αναπαράγεται σε περιοχές με ρυάκια με γλυκό νερό και βλάστηση στις όχθες τους.

Σκάβει βαθιές τρύπες στις όχθες ποταμών για την φωλιά του. Βουτάει στο νερό από κάποιο εμφανές σημείο ή μετά από ένα σύντομο φτερούγισμα επί τόπου. Πιάνει ψαράκια με το ράμφος του. Το πέταγμά του είναι πολύ γρήγορο, σε ευθεία γραμμή, χαμηλά πάνω από το νερό.

Πηγή: 1) Βικιπαίδεια, 2) anastasiag.pblogs.gr 3) www.valentine.gr